حكمراني خوب نخستين بار در دهه 1990 به وسيله بانك جهاني مطرح شد. عدم كاميابي برخي كشورها در انجام وظيفه هاي حاكميتي خود و نبود دولت كارامد سبب پيدايش انديشه حكمراني خوب شده است
افتتاحیه حکمرانی علم و فناوری و محیط زیست کد3
به گزارش روابط عمومی اسما، جناب اقای دکتر محمدی راهبر علمی اندیشکده سیاست پژوهی منابع انسانی اسما در این آیین با تشکر و قدردانی از تمامی نهادهای ذیربط اظهار داشت: در راستای تفاهمنامه دو جانبه بین مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری، دانشگاه تهران و اندیشکده سیاستپژوهی منابع انسانی اسماء، با موضوع برگزاری دورههای حکمرانی، اندیشده اسما اقدام به برگزاری دورههای حکمرانی کرده است. بر اساس این گزارش تبیین گفتمان و آموزش حکمرانی برای مدیران ارشد و میانی کشور، تربیت نیروی انسانی متخصص، متعهد و ارتقاء دانش، منش، نگرش و کنش حکمرانان فعلی کشور در حوزه محیط زیست و علم و فناوری از طریق حمایت و مشارکت در برگزاری دورههای حکمرانی، همچنین کمک به انتخاب شایسته حکمرانان و مدیران میانی از طریق مشارکت در"تشکیل بانک اطلاعات حکمرانان و مدیران کلیدی کشور" مورد تاکید قرار گرفته است.
همچنین جناب اقای دکتر محمدی خاطر نشان کردند که داشتن ساختار و نهاد خوب از الزامات حکمرانی است، و همه صاحبنظران متفقالقول معتقدند در یک نظام حکمرانی، اگر نیروی انسانی کارآمد، توانمند و متخصص وجود نداشته باشد قطعا آن نظام، نظام کارآمدی نخواهد شد.
ایشان با بیان این مطلب که تربیت نیروی انسانی مستلزم دقت و برنامه ریزی و کار جهادی است؛ اندیشکده اسما را بازوی اجرایی قوی در این راستا معرفی کرد.
یحیی حاجبی در پایان با قدردانی از همراهی و هم افزایی دانشگاه تهران و نهادهای مرتبط در برپایی دوره حکمرانی محیط زیست و علم و فناوری، گفت: امروز نیازمند تربیت افراد دارای تخصص با درجه استاندارد مدیریتی در تراز انقلاب اسلامی هستیم که اندیشکده سیاست پژوهی منابع انسانی اسما در این راستا گامی بلند برداشته است.
ایشان برگزاری سومین دوره حکمرانی محیط زیست و علم و فنا.وری در دانشگاه تهران را نقطه عطفی در راستای تحقق اهداف کلان اندیشکده سیاست پژوهی منابع انسانی اسما برشمردند و افزودند امید است با برگزاری این دوره و تربیت نیروی متخصص و کارآمد تحولی شگرف در آینده حوزه محیط زیست و علم و فناوری رقم بخورد.
وبینار نقش آموزش در حکمرانی برای آشنایی علاقه مندان به حوزه حکمرانی در تاریخ 19 اردیبهشت ماه 1403 برگزار شد و در آن مخاطبانی با هدف شنیدن تجربیات فعالان حوزه حکمرانی، شرکت کردند.
پس از شروع وبینار، سرکار خانم مرضیه سلطانی، معاون آموزشی اندیشکده مقدمهای از فعالیت اندیشکده اسما و ویژگی های دوره های برگزار شده بیان کردند.
اولین مهمان، جناب آقای دکتر محمد عسگریان مدیرگروه حکمرانی علم و فناوری و مدیر امور پژوهش ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی صحبت خود را شروع کردند و احساس نیاز به مطالعه و پژوهش در حوزه حکمرانی را مطرح و پس از بیان تعاریف گوناگون حکمرانی و ویژگیهای حکمرانی مطلوب، به اهمیت نقش آموزش در حکمرانی و تبیین ماهیت حکمرانی بارویکرد علم و فناوری پرداختند. ایشان لزوم ورود به حوزه علم و فناوری را شناخت بازیگران این حوزه و آشنایی با مسائل و چالشها و نیز بهره گیری از ابزار درست حل مسئله معرفی کردند. در ادامه افزودند که به علت نگاه خطی و سلسه مراتبی که در فضای کشور وجود دارد و نیز عدم انسجام و یکپارچگی در سیاست گذاریها به ویژه در حوزه علم و فناوری؛ تمرکز بر حکمرانی میتواند مفید واقع شود. همچنین در سالهای اخیر تلاشهای فراوانی صورت گرفت تا ساختار حکمرانی نظام علم و فناوری ایران تغییراتی را در جهت بهبود تجربه کند. از این تلاشها میتوان به تاسیس وزارت علوم وتحقیقات و فناوری و تاسیس شورای عتف اشاره کرد. مطالعات مختلفی در نهادهای مرتبط همچون شورای انقلالب فرهنگی، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور و معاونت علمی و فناوری رییس جمهور صورت گرفته تا به آسیب شناسی وضعیت موجود بپردازند و براساس اصول علمی و تجارب بین المللی به تقسیم کار ملی در سیاستگذاری نواوری بپردازند.
مهمان دوم، جناب آقای دکتر احمد مرتضایی مدیرگروه حکمرانی انرژی و رییس کمیته انرژی مجمع تشخیص مصلحت نظام ، حکمرانی را فرایند دستوردهی برای بهتر زیستن گروهی تعریف کردند. ایشان در ادامه در ضرورت برگزاری دوره های حکمرانی افزودند طرح های پژوهشی شاخص و اثربخشی در پایان دورههای حکمرانی انرژی انجام شده است که میتوان آن را به فال نیک گرفت.
ایشان همچنین در ادامه افزودند در ساختار فعلی بخش انرژی ایران یک نهاد مشخص، سیاست گذاری بخش انرژی را انجام نمی دهد و حتی در زیر بخش ها هم وظایف سیاستگذاری و عملیاتی به صورت تفکیک نشده بین وزرات خانهها صورت میگیرد و تا کنون راه های بسیاری چون تشکیل شورای عالی انرژی به عنوان یک راهکار برای اصلاح ساختار انرژی ارایه شده است.
در پایان گفتگوهای صورت گرفته میان مهمانان وبینار و دبیر نشست، حکمرانی امری آموختنی و همپیوند با حوزه تربیت و آموزش شناخته شد. آقای دکتر مرتضایی تنها موفقیت اندیشکده اسما در برگزاری دورههای حکمرانی را بهره گیری از اساتید مجرب و حرفهای و برقراری ارتباط صحیح بین جامعه دانشگاهی و مسئولین اجرایی کشور دانسته و افزودند کارگاهها و پنل هایی که در حوزه انرژی برای دانشپذیران برگزار شد کمک شایانی به فهم عمیق مسائل و چالش های حوزه انرژی کرد و مسیر آینده را برای رسیدن به حکمرانی متعالی هموار نمود.
اولین جلسه دفاع از پروژه سیاستی دوره های آزاد حکمرانی دانشگاه تهران برگزار شد.
احمد فلاحی دانشپذیر دوره آزاد حکمرانی انرژی در روز پنج شنبه 7 مهر ماه ساعت 8:00 صبح از پروژه سیاستی با موضوع "تجدید ساختار صنعت هسته ای کشور در راستای دستیابی به اهداف عالی نظام با تکیه بر توان داخلی و استفاده از تجارب کشورها ی خارجی" دفاع کرد. به دلیل اهمیت موضوع که در حوزه هسته ای بود زمان مورد نظر برای ارائه ایشان به همراه پرسش و پاسخ به مدت 40 دقیقه در نظر گرفته شد. بعد از پایان ارائه، اساتید حاضر در جلسه به طرح سوالات خود پرداختند. در ابتدا، آقای دکتر عظیم زاده که به عنوان استاد مشاور حضور داشتند، به کمبود منابع اطلاعاتی جهت جمع آوری داده های مورد نیاز اشاره کرده و خاطر نشان کردند که این پژوهش می تواند زمینه ساز سایر پروژه ها در آینده گردد.
همچنین آقای دکتر مرتضایی مدیر گروه و استاد راهنمای پروژه، به اهمیت ادبیات اشاره کردند و بیان داشتند که باید به سمت کارهای بیشتر در این حوزه و ساختار صنعت هسته ای کشور حرکت کرد. این پژوهش یک مسیر و باب برای فتح قله های بعدی است. هر چند جمع آوری اطلاعات در این صنعت بسیار سخت است.
در ادامه آقای دکتر محمدی که به عنوان نماینده اندیشکده اسما و از داوران این پروژه حضور داشتند، به حوزه سیاست گذاری و تنظیم گری در صنعت هسته ای کشور اشاره داشتند. ایشان فرمودند که باید در بحث سیاست گذاری به محدودیت ها و تحریم ها نیز توجه داشت. باید در تصمیم گیری ها متغیرهای محیطی را نیز در نظر گرفت. در پایان اساتید جهت اعلام نظر و تعیین نمره دفاع لحظاتی گفتگو کردند و نمره نهایی اعلام شد.
اندیشکده اسما به منظور توسعه دورههای آموزش حکمرانی به یک همکار با انگیزه و فعال که تجربه فروش سازمانی دورههای آموزشی را داشته باشد نیازمند است.
چه کاری انجام می دهید؟ شما می بایست با مشتریان سازمانی بالقوه مدرسه حکمرانی ارتباط برقرار نموده، به مثابه یک مشاور در کنار آنها قرار گیرید. برای اینکه به این هدف دست پیدا کنید بایستی موارد زیر را در نظر داشته باشید:
اگر تجربه فروش سازمانی را داشته باشید اما این تجربه در حوزه دوره های آموزشی نباشد:
یکی از موارد که مورد تاکید ماست این است که همکار آینده ما تجربه فروش سازمانی را داشته باشه، در واقع آنچه که برای ما بسیار حائز اهمیت است ، داشتن تجربه فروش خدمت سازمانی است بنابراین اگر شما در رزومه خود تجربه فروش خدمات مثل مشاوره و مواردی از این دست دارید، یکی از کاندیداهای بالقوه ما محسوب میشوید چرا که در اسما برای تسلط شما بر کسب و کار آموزش و سپس فهم چگونگی اجرای آنها، توسط مدیران آموزش داده میشوید و با استفاده از این برنامه آموزشی به سرعت بر موضوع مسلط خواهید شد. اگر شما تجربه بازاریابی و فروش سازمانی خدمات آموزشی و مدیریتی رو دارید باید به شما تبریک بگوییم چرا که درست به هدف زدید.
الزامات / مهارتها
مزایای شغلی:
دکتر احمد مرتضایی مدیر گروه حکمرانی انرژی دکتری مهندسی شیمی خود را در سال ۱۴۰۰ از دانشگاه علم و صنعت ایران اخذ کرد. وی از سال ۱۴۰۱ به عنوان رییس کمیته انرژی در مجمع تشخیص مصلحت نظام مشغول به فعالیت است. همچنین فعالیت در ستاد راهبری تحول دولت، پژوهشکده مطالعات فناوری ریاست حمهوری و دانشگاه علم و صنعت ایران در سوابق کاری ایشان ثبت شده است.
طرح بازنگری سیاست های کلی، ارزیابی سیاست های کلی مرتبط با انرژی و سند تحول دولت در بخش انرژی از فعالیت هایی هستند که ایشان در تدوین، تصویب یا نهایی سازی آنها نقش موثری داشته است. او با استفاده از دانش و تجربه خود، دانشپذیران را در انجام پروژه های سیاستی راهنمایی می نماید. همچنین در تولید محتوا و سرفصل حکمرانی انرژی نیز مشارکت داشته است و سعی در ایجاد دوره ای پویا برای یادگیری همه جانبه و افزایش تجربه دانشپذیران دارد. او بر مشارکت دانشپذیران در کارگاهها و پنل های تخصصی نظارت میکند و همچنین از استفاده از یادگیری ترکیبی و مشارکت در پروژههای سیاستی بین رشتهای حمایت میکند.
دکتر احمد مرتضایی از شهریور ماه 1401 به عنوان مدیر گروه حکمرانی انرژی دوره های آزاد حکمرانی منصوب شده است.
دکتر محمد عسکریان مدیر گروه حکمرانی علم و فناوری، دکترای مهندسی شیمی خود را در سال 1395 از دانشگاه تهران اخذ کرد. وی که از سال 1389 به عنوان کارشناس در مرکز همکاریهای فناوری و نوآوری ریاست جمهوری و سپس در ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور مشغول به فعالیت بود، پس از اخذ مدرک دکتری خود با توجه به تخصص و تجربهای که در حوزه سیاستگذاری علم و فناوری کسب کرده بود به فعالیت خود در این حوزه ادامه داد. نتیجه بیش از یک دهه فعالیت علمی تخصصی ایشان در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، مصوبات گوناگونی در حوزه آموزش عالی، توسعه فناوری و اقتصاد دانشبنیان است. سیاستهای حمایت از مالکیت صنعتی (1392)، آییننامه کانونهای هماهنگی دانش، صنعت و بازار (1392)، سیاستهای اجرایی تنظیم ظرفیت مؤسسات آموزش عالی (1393)، سیاستها و ضوابط اشتغال دانشآموختگان (1398)، سیاستها و ضوابط ساماندهی سنجش و پذیرش متقاضیان ورود به آموزش عالی (1400)، مصوبه افزایش ظرفیت پزشکی عمومی (1400)، سیاستها و ضوابط انتقال دانشجویان ایرانی شاغل به تحصیل در رشتههای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی خارج از کشور به دانشگاههای داخل (1401)، اساسنامه بنیاد ملی علم ایران (1402)، مصوبه تأسیس سازمان توسعه همکاری های علمی و فناورانه بینالمللی (1402)، اساسنامه جایزه زنده یاد دکتر کاظمی آشتیانی (1402) و ... از جمله مصوبات ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور و شورای عالی انقلاب فرهنگی است که ایشان در تدوین، نهاییسازی و یا تصویب آنها نقش مؤثری داشته است. وی همچنین به عنوان مشاور و منتور با برخی اندیشکدههای فعال در حوزه حکمرانی همکاری دارد.
دکتر عسکریان از خردادماه 1402 مدیرگروه حکمرانی علم و فناوری میباشد.
در این قسمت از وبلاگ قصد داریم کمی حکمرانی خوب را توضیح دهیم.
حکمرانی خوب
حكمراني خوب نخستين بار در دهه 1990 به وسيله بانك جهاني مطرح شد. عدم كاميابي برخي كشورها در انجام وظيفه هاي حاكميتي خود و نبود دولت كارامد سبب پيدايش انديشه حكمراني خوب شده است. حكمراني خوب از راههاي كمك کردن ميزان اختلال هاي سياسي و حداكثرساختن سطح سياستهاي مطلوب ميتواند در بهبود فضاي كسب وكار و به تبع آن ارتقاي رشد اقتصادي مؤثر شود. بهبود شاخص حكمراني خوب دو سازوكار رقابت و پاسخگويي را به عنوان سازوكارهاي مؤثر در بهبود حكمراني معرفي مي كند.
از هنگام ظهور علم اقتصاد توسعه در سالهاي پس از جنگ جهاني دوم، سياست گذاري توسعه اقتصادي به سه دوره متمايز قابل تفكيك است. دوره نخست از پايان جنگ جهاني دوم شروع ميشود و تا اواخر دهه 1970 ادامه مييابد. اين دوره مقارن با بازسازي ويرانيهاي جنگ در اروپا و طرح مارشال بود و از طرفي تجربه بحران بزرگ 1929 را نيز پشتسر داشت. اكثر نظريهپردازان و سياستگذاران به دولت بزرگ باور داشتند. در كشورهاي در حال توسعه نيز استدلال بر اين بود كه چون بخش خصوصي توان و سرمايه مورد نياز براي بسيج توسعه را ندارد، پس دولت منابع لازم را تجهيز مي كند اين دوره تا اواخر دهه 1970 ادامه يافت. شركتهاي دولتي در عمل نشان دادند كه كارايي و انعطافپذيري لازم را نداشته، در معرض فشارهاي سياسي و تورم نيروي كار قرار دارند و اكثريت آنها زيانده هستند. در اين وضعيت ديدگاه طرفداران اقتصاد بازار كه خصوصيسازي را كمال مطلوب دانسته و خواهان محدودكردن نقش دولت در اقتصاد بودند به شدت رواج يافت. در رويكرد مكتب شيكاگو كه در ابتداي دهه 1990 به اجماع واشنگتني معروف شد باور به قدرت بازارها بوده و كارامدي رقابت و سازوكار بازار جاي تخصيص دولتي منابع را ميگرفت. طبق اين ديدگاه، بازارها بهترين نتيجهها را به بار ميآورند و قيمتها بهترين تخصيص دهنده منابع هستند. هر گونه دخالت دولت را نادرست ميدانستند. نگاه به دولت از عامل توسعه به جديترين مانع توسعه تغيير يافت. اين دوره كه از اواخر دهه 1970 آغاز شده بود در اواخر دهه 1990 پايان يافت و از آن پس موجي تازه از نظريه ها و رويكردها آغاز شد. در اين زمان بود كه حكمراني خوب مطرح شد كه منظور از آن، اعمال قدرت اقتصادي، سياسي و اداري بر اساس قانون، پاسخگويي و اثربخشي است. در اين دوره دولت و بازار هر دو نهادي اجتماعي هستند كه از نقيصه ها و كاستي هاي گوناگون رنج ميبرند و توسعه در گرو رفع نقيصه ها و عيب هاي نهاد بازار و نهاد دولت است. كليد توسعه در فراهم ساختن شرايط و نهادهايي است كه دولت از عهده انجام وظيفه هاي حاكميتي و پشتيباني خود برآيد و بتواند زمينه ساز رشد بازار و هدايت آن به نفع عامه مردم باشد. بعد از بروز جريان حكمراني خوب ماهيت مسئله تغيير يافت و مسئله كميت دولت جاي خود را به كيفيت مداخله دولت داده است؛ زيرا دخالت دولت ضعيف و بد در اقتصاد، مجموعهاي از بحرانها و عدم مداخله آن هم بحران هاي ديگري را پديد ميآورد. درباره حكمراني خوب، گر چه تعريفهاي گوناگوني ارائه شده است؛ اما روح كلي حاكم بر تمام آنها چندان تفاوتي نميكند در قسمت بعد وبلاگ به برخي از اين تعريف ها اشاره ميكنيم .
منبع: مقاله مدل مفهومی حکمرانی خوب
نویسندگان: سید کامران یگانگی و امین بیگلی